Cytaty w pracach licencjackich

Kilka reguł o stosowaniu cytatów  w pracach licencjackich

Jeśli sami opracowujemy czyjeś np. poglądy na coś, czy wybieramy coś z czyjejś klasyfikacji czegoś i zamieszczamy w tabeli, na wykresie itd., to pod spodem trzeba napisać: opracowanie własne na podstawie …. (i podać źródło). Jeśli natomiast kopiujemy np. jakąś tabelę, wówczas wskazujemy tylko na jej źródło i piszemy: Źródło: …. Praca jednak napisana jest z humanistyki, więc tabele, wykresy, grafy itp. tylko w uzasadnionych fragmentach pracy.

Skracanie cytatów

Cytaty są często skracane poprzez wstawienie wielokropka do cytowanego fragmentu - na początku, na końcu lub w środku - aby wskazać, że jest to oryginalny tekst, który jest porzucany w konkretnym przypadku, np. ze względu na małe znaczenie dla badania.

Autorski komentarz w cytacie

Czasami zdarza się, że cytat jest niezrozumiały lub źle zrozumiany bez interwencji autora. Ma to znaczenie przy cytowaniu fragmentu szerszego stwierdzenia, w którym cytowany autor posługuje się pewnymi skrótami objaśnianymi w innej części pracy (nie cytowane). W większości przypadków wystarczy wtedy umieścić odpowiednie słowo w nawiasach kwadratowych, z tym że zakłócenie jest dziełem osoby piszącej pracę magisterską.

Plagiat ukryty

Ukryty plagiat to wykorzystanie utworu obcego w zmodyfikowanej formie, np. używanie synonimów, zmiana kolejności zdań, kolejności wyrażanych myśli. Mimo takich zmian jest to plagiat, ponieważ tekst nie zawiera oryginalnej treści, a jedynie powiela cudze myśli, koncepcje, klasyfikacje itp. bez wskazania źródła. Taki rodzaj plagiatu można nazwać „kradzieżą pomysłów”.

Wypunktowania

Proszę ograniczyć fragmenty, w których tylko coś się wylicza. Raczej starać się pisać w tzw. „ciągu”. Przy wyliczaniu czegoś, kolejny wiersz rozpoczynamy od małej litery.

Zasady formatowania przypisów

Przypisy proszę pisać już zgodnie z ich zasadami formowania, czyli używać przy ponownym odwołaniu się (w zależności od układu danej pozycji wśród innych) określeń typu: „tamże”, „ibidem”, ale także „dz.cyt.”, „op.cit.” z podaniem oczywiście numeru strony lub stron. Proszę uważać na poprawny zapis nazwisk i imion – błąd w zapisie uważa się za błąd merytoryczny.

Przypisy w pracach licencjackich

Jeśli w jakiejś pozycji znaleźliście Państwo cytat, na który jej autor powołuje się albo czyje ś stanowisko, myśl, badania itp., na które autor tej pozycji powołuje się albo które prezentuje, i chcecie również sami zacytować lub powołać się na to, na to i on się powołuje wówczas piszemy tak: np. G. Marcel za: A. Walczak, Dylematy w tworzeniu ram działania: granice pomocy i ich usytuowanie [w:] E. Marynowicz-Hetka, Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki, t. I, Warszawa 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 261-262. a jeśli pozycja (tj. ten konkretny artykuł!) była już wcześniej cytowana to: G. Marcel za: A. Walczak, Dylematy w tworzeniu..., op.cit., (lub dz.cyt.), s. 261-262. A jeśli jest to nowy artykuł, choć z książki, którą Państwo już cytowaliście, to: A. Walczak, Dylematy w tworzeniu ram działania: granice pomocy i ich usytuowanie [w:] E. Marynowicz-Hetka, Pedagogika społeczna..., op.cit., (lub dz.cyt.,) s. 261-262. A jeśli powołujecie się na słowa Marcela i korzystaliście z mojego artykułu "tuż przed chwilą", to: G. Marcel za: Tamże, (lun tamże, lub Ibidem, lub ibidem,) s. 261-262.

Powyższe zapisy obowiązują także przy wskazywaniu na artykuły z czasopism.

Jeśli korzystacie Państwo ze stron internetowych, to proszę pamiętać o dokładnym zapisie, tj. podać również dokładną datę.

Jeżeli praca tego samego autora jest wielokrotnie cytowana w bezpośrednim sąsiedztwie, można użyć następujących skrótów:

• tamże lub ibidem - jeżeli poniższe przypisy odnoszą się do tej samej publikacji (przy cytowaniu dosłownym należy podać numer strony po "tamże"),
• poz. cyt. lub op. cit. - "wcześniej cytowane" - w przypisie bibliograficznym do poprzednio cytowanej publikacji, a następnie w przypisie do innego źródła.

Przy dużej liczbie cytowań nie należy nadużywać tych skrótów. Wszystkie prace muszą być wyraźnie oznaczone.

Obowiązek podania źródła dotyczy również rycin i tabel. Każdy rysunek i tabela musi mieć cytowane źródło:

• jeśli są całkowicie oryginalne, należy je oznaczyć: „(praca własna)” lub „(zdjęcie autora)”,
• jeśli są oparte na innych publikacjach: „(na podstawie Roch 2005)”,
• jeśli pochodzą z innych publikacji: „(Roch 2005, s. 30)”.
  

Wniosek: W przypisie autora brakuje pierwszej litery nazwiska autora, a przypis tytułu publikacji może być skrótem. W przypadku cytatów dosłownych proszę podać numer strony. Parafrazując tekst opublikowany przez wydawcę książki, przydatne okazało się również podanie numeru strony. Takie odniesienie ułatwia czytelnikowi odnalezienie cytowanego fragmentu w źródle.

Metodologia badań w prach licencjackich

a.Rzetelnie oczytać się w tym, jak jest definiowany przedmiot i cel badań. Kiedy formułujemy cel badań, trzeba skazać jakiego rodzaju on jest (weryfikacyjny, opisowy czy eksploracyjny). Przy jego formułowaniu niech towarzyszy pytanie: po co chcę zrobić te badania? Jakiej wiedzy poszukuję i dlaczego to ona mnie interesuje? Do czego można będzie ją spożytkować – przypominam, że praca pisana jest z pedagogiki, więc ta perspektywa jest tutaj najważniejsza przy formułowaniu celu badań. Cel i przedmiot badań to nie to samo, co pytania problemowe, ale muszą ze sobą korespondować.

b. Problematyka badawcza musi być adekwatna do postawionego celu badań. Formułujemy jedno lub dwa główne problemy badawcze i do nich pytania szczegółowe. To, o co pytamy, ma być przemyślane (!!!) i sformułowane w poprawnym języku polskim. Trzeba konieczne zwrócić uwagę na znaczenie pojęć, które zostały zawarte w pytaniach. Jest różnica w tym, np. czy pytamy o opinie, wyobrażenia, odczucia, wiedzę. A zatem niezmiernie ważne jest kogo o co chcemy pytać, ale także co np. chcemy obserwować. A pytać możemy np.

· O WIEDZĘ/NIEWIEDZĘ NA JAKIŚ TEMAT

·O ROZUMIENIE/POJMOWANIE CZEGOŚ

· O OPINIE/ POGLĄDY/ SĄDY/ OCENY,

· O POSTAWY WOBEC CZEGOŚ/KOGOŚ

·         O ZDOLNOŚCI, TALENTY, KOMPETENCJE, UMIEJĘTNOŚCI

·         O ZAINTERESOWANIA

·         O WRAŻENIA, ODCZUCIA, EMOCJE, UCZUCIA

·         O WYOBRAŻENIA, WIZJE, MARZENIA, ŻYCZENIA

·         O WARTOŚCI, CELE, IDEE, IDEAŁY, WZORY

·         O POCZUCIE SPRAWSTWA, DZIAŁANIA, ZAANGAŻOWANIA…

c.       Jeśli podajemy w podrozdziale o problematyce badawczej wyjaśnienia pojęć (jeśli z uzasadnionych powodów nie było tego w części teoretycznej), to trzeba je odnieść zdecydowanie do grupy badawczej. Jeśli np. chcemy zbadać świat emocji dzieci z upośledzeniem umysłowym, to piszemy o emocja tych właśnie dzieci, podając na początku jakąś „okrągłą” ich definicję. W tym miejscu możemy również przypomnieć czytelnikowi o tym, dlaczego zainteresowaliśmy się tą oto problematyką.

d.      Jeśli formułujemy hipotezy (a ich obecność w metodologii badań własnych zależy głównie od ich celu i przyjętej strategii badawczej), to muszą one być adekwatne do postawionych problemów szczegółowych.

e.       Nie ma potrzeby opisywać szeroko wszystkich metod badawczych, wystarczy je wymienić i skoncentrować się na rzetelnym opisie tej, którą zastosowaliśmy w badaniach. Opisujemy również techniki i narzędzia badawcze zastosowane w badaniach. W literaturze przedmiotu nie ma wyraźnej granicy między metodami a technikami  - dla jednych np. wykład i obserwacja jest metodą, dla innych techniką. Proszę przynajmniej uważać na to, że jeżeli za kimś podaje się, iż wywiad i obserwacja są metodami, to w dalszej części pracy nie można napisać, że technikami, jakie się zastosowało, to właśnie wywiad i obserwacja. Proponuję aby jednak „trzymać się” „klasycznego” w pedagogice podziału metod. Proszę pamiętać, iż dobór metody badawczej jest adekwatny do przedmiotu, celu i problematyki badawczej.

f.       Narzędzia – to nie tylko ankieta i kwestionariusz wywiadu, ale także wszelkie dyspozycje do wywiadu, obserwacji i analizy dokumentów. Muszą być przemyślane i zgodne z celem i problematyką badawczą. Przy konstruowaniu narzędzi zadajemy sobie pytanie, czy skonstruowane w nich pytania czy też dyspozycje „pozwalają” na zgromadzenie odpowiednich danych, informacji, których opracowanie pozwoli na udzielenie odpowiedzi na postawione pytania problemowe. Ponadto muszą być skonstruowane poprawnie pod względem metodologicznym (proponuję „wczytanie się” w literaturę przedmiotu przed ich formułowaniem). Ich treść nie może być ani zbyt łatwa (nie mówiąc już o banalności) ani zbyt trudna – przy ich konstruowaniu trzeba wziąć pod uwagę możliwości respondentów. Dobrym kryterium sprawdzającym „jakość” przygotowanego narzędzia jest ocena osób, które życzliwie i krytycznie wypełnią np. ankietę przed właściwymi badaniami. Jeszcze raz przypominam o poprawności języka, o tym, że ma być on jasny i zrozumiały dla respondentów.

g.      Proszę pamiętać o wskazaniu rodzaju doboru grupy badawczej i krótkim, ale sensownym opisie terenu badań.

Ogólne uwagi odnośnie prac licencjackich

1. Należy umieszczać treść wypowiedzi w większych akapitach. Rzadko – i to z uzasadnieniem – jeden akapit może mieścić  jedno(!) lub dwa, trzy zdania. Między poszczególnymi akapitami w obrębie np. paragrafu, powinna być zachowana zasada spójności wypowiedzi.
2 Wyodrębniamy paragrafy wówczas, gdy ich treść przynajmniej mieści się na jednej stronie. Ani paragraf ani podrozdział nie mogą być napisane w oparciu o tylko jedną pozycję, chyba, że w tytule wyraźnie zostanie napisane, np. „Postawy rodzicielskie według Marii Ziemskiej”
3. Treść tytułów rozdziałów, podrozdziałów, paragrafów w pracy musi zgadzać się z zapisem w spisie treści. Również ich numeracja.
4. Uważać na język – styl, szyk, gramatykę, interpunkcję (przed ale, czyli, lecz, dlaczego stawiamy przecinki!!!), a także na stosowanie w pisowni „ę” i „ą” (głównie odmieniając przez osoby). Przypominam, że na końcu zdania powinna pojawić się kropka. Przypominam – nie kropek tylko w tytułach.
5. Wszędzie tam, gdzie podajemy w tekście nazwisko(a) lub piszemy np. „w świetle badań” podajemy źródło, czyli gdzie o tym przeczytaliśmy.
6. Zachować jednakową czcionkę w całej pracy – tak w tekście, jak i w tytułach, ale i w przypisach.