Rozdział ten powinien być możliwie pełnym, obiektywnym opisem uzyskanych wyników badań własnych. W rozdziale tym nie cytuje się wyników badań innych autorów. Rozdział Wyniki powinien być napisany w czasie przeszłym, możliwie krótkimi, prostymi zdaniami, tak aby jasne było co z czego wynika i co z czym jest porównywane. Warto dla lepszej przejrzystości tekst dzielić na podrozdziały, zaczynając z reguły od ustaleń metodycznych, wyników bardziej ogólnych, przechodząc następnie do prezentowania po kolei wyników analiz. Kolejność prezentowania wyników nie jest obojętna i należy przyjąć jakiś czytelny klucz, kolejność korespondującą z informacjami podawanymi w Materiałach i w Dyskusji.
Dobrze jest wynika badań własnych przedstawić w tabelach i na rycinach. Należy jednak podkreślić, że prezentowane wyniki nie mogą się powtarzać w tekście, w rycinach i w tabelach. Należy zdecydować się na jeden sposób ich prezentacji. Ryciny rekomenduje się do przedstawiania danych, które wykazują różnice istotne statystycznie.
Dla większej czytelności, przejrzystości tekstu tabele i rycina muszą być umiejscowione w tekście w odpowiednim miejscu za pomocą odnośnika, np.: tab. X i ryc. Y. Podstawową zasadą obowiązującą dla tabel i rycin jest ich niezależność od tekstu, czyli możliwość zrozumienia istoty tabeli czy ryciny bez konieczności wczytywania się w tekst pracy.
Wyniki są jednym z najważniejszych elementów każdej pracy licencjackiej, stanowiąc kluczowy fragment badania, w którym student prezentuje zebrane dane oraz ich analizę. Część ta jest nie tylko odzwierciedleniem pracy włożonej w badanie, ale także weryfikacją postawionych wcześniej hipotez lub odpowiedzi na pytania badawcze. Dlatego umiejętność poprawnego opisania wyników jest niezwykle istotna, ponieważ wpływa na to, jak czytelnik zrozumie i oceni całość przeprowadzonych badań.
Przy opisywaniu wyników w pracy licencjackiej, pierwszym krokiem jest jasne i przejrzyste przedstawienie zebranych danych. Dane mogą być przedstawione w różnych formach w zależności od rodzaju badań oraz preferencji autora, jednak najczęściej spotykanymi formatami są tabele, wykresy, diagramy oraz tekst. Wybór odpowiedniego formatu powinien być uzależniony od tego, który z nich najlepiej oddaje charakter zebranych informacji i pozwala na ich najbardziej efektywne przedstawienie. Tabele są często stosowane w przypadku dużej ilości danych liczbowych, gdyż umożliwiają przejrzyste zestawienie wyników w jednym miejscu. Wykresy z kolei, takie jak słupkowe, liniowe, czy kołowe, są przydatne, gdy chcemy zobrazować zależności między zmiennymi, tendencje czasowe lub procentowe udziały.
Kiedy już zdecydujesz, w jaki sposób przedstawić wyniki, kluczowym aspektem jest opisanie tego, co z nich wynika. Należy unikać jedynie prostego powtarzania tego, co widać w tabelach czy na wykresach. Zamiast tego, opisy powinny skupiać się na interpretacji danych. Oznacza to, że należy wskazać, jakie wnioski można wyciągnąć z zaprezentowanych informacji. W tej części pracy warto odpowiedzieć na pytania: Czy wyniki potwierdzają hipotezy badawcze? Jakie zależności lub prawidłowości można zaobserwować? Czy wyniki były zgodne z oczekiwaniami, czy też zaskakujące? Ważne jest, aby wyniki były interpretowane w kontekście istniejącej literatury oraz postawionych wcześniej pytań badawczych.
Opisując wyniki, konieczne jest również zachowanie obiektywizmu. Wyniki powinny być przedstawione w sposób neutralny, bez nadinterpretacji czy prób manipulacji danymi w celu uzyskania pożądanych rezultatów. Wszystkie zaobserwowane zależności powinny być przedstawione uczciwie, nawet jeśli nie potwierdzają one postawionych hipotez. Jest to ważne, ponieważ jednym z celów pracy naukowej jest poszerzenie wiedzy, a niekoniecznie udowodnienie założeń badacza. Wyniki, które nie potwierdzają hipotez, są równie wartościowe jak te, które je potwierdzają, gdyż mogą prowadzić do nowych pytań badawczych lub sugerować kierunki przyszłych badań.
Istotnym elementem opisywania wyników jest także ich strukturyzacja. Wyniki powinny być przedstawione w sposób logiczny i uporządkowany, co ułatwi czytelnikowi śledzenie toku myślenia autora oraz zrozumienie całej analizy. Dobrą praktyką jest prezentowanie wyników w kolejności zgodnej z postawionymi pytaniami badawczymi lub hipotezami, co pozwala na płynne przechodzenie od jednego zagadnienia do drugiego. Warto również zadbać o odpowiednie oznaczenie tabel i wykresów, nadając im tytuły oraz numery, co ułatwi odniesienia w tekście oraz późniejsze przeglądanie pracy.
Kolejnym ważnym aspektem opisywania wyników jest ich porównanie z wynikami innych badań. W literaturze przedmiotu często można znaleźć podobne badania, które mogą stanowić punkt odniesienia dla wyników uzyskanych w pracy licencjackiej. Porównanie wyników z wynikami innych badaczy pozwala na umiejscowienie własnych badań w szerszym kontekście naukowym oraz na zidentyfikowanie potencjalnych podobieństw i różnic. Jest to również okazja do krytycznego odniesienia się do własnych badań, co stanowi dowód na zdolność do refleksji oraz głębszego zrozumienia tematu.
Wyniki badań często stanowią bazę dla wniosków końcowych, które powinny być zawarte w ostatnich częściach pracy licencjackiej. Dlatego opisywanie wyników powinno być zwięzłe, ale jednocześnie na tyle wyczerpujące, aby wnioski były jasne i dobrze uzasadnione. Każde twierdzenie lub interpretacja powinna być poparta odpowiednimi danymi przedstawionymi wcześniej w części wyników. Warto również unikać powtarzania treści, które już zostały omówione, chyba że jest to konieczne dla podkreślenia ważnych punktów.
Opisując wyniki w pracy licencjackiej, warto również uwzględnić potencjalne ograniczenia badania, które mogły wpłynąć na uzyskane rezultaty. Każde badanie ma swoje ograniczenia, czy to związane z metodologią, próbką badawczą, czy też dostępnością danych. Świadomość tych ograniczeń oraz ich uczciwe przedstawienie jest kluczowe, gdyż pokazuje, że autor pracy jest świadomy wpływu tych czynników na swoje badania i potrafi je krytycznie ocenić.
Ostatnim, ale nie mniej ważnym elementem opisywania wyników jest dbałość o jasność i zrozumiałość przekazu. Wyniki powinny być opisane w sposób przystępny, aby były zrozumiałe dla osób niebędących ekspertami w danej dziedzinie. Należy unikać skomplikowanego żargonu naukowego, a jeśli jest to konieczne, należy wyjaśnić używane pojęcia. Często pomocne jest stosowanie przykładów lub analogii, które mogą pomóc w lepszym zrozumieniu prezentowanych danych i wniosków. Przejrzystość i klarowność opisu są szczególnie ważne w przypadku prac licencjackich, które często są oceniane nie tylko pod kątem wartości naukowej, ale także pod względem umiejętności komunikacyjnych autora.
Podsumowując, opis wyników w pracy licencjackiej jest zadaniem wymagającym precyzji, obiektywizmu oraz umiejętności analitycznych. Poprawne przedstawienie i interpretacja wyników stanowi fundament dla dalszych wniosków i rekomendacji, które powinny wynikać bezpośrednio z przeprowadzonych badań. Odpowiednia struktura, przejrzystość oraz zrozumiałość opisu wyników są kluczowe dla sukcesu całej pracy, dlatego warto poświęcić im odpowiednią ilość czasu i uwagi. Dobrze opisane wyniki nie tylko wzmacniają wartość naukową pracy, ale także świadczą o kompetencjach i dojrzałości badawczej autora.
