Bibliografia załącznikowa w systemie harvardzkim

1. Bibliografia załącznikowa w systemie harvardzkim zawiera wykaz wyłącznie tych publikacji, na które autor powołuje się w tekście pracy.

2. Podstawowym źródłem danych zawartych w opisie bibliograficznym jest powoływany dokument. Preferowanym źródłem danych w dokumencie jest karta (strona) tytułowa lub jej odpowiednik (np. etykieta na dokumencie dźwiękowym itp.). Jeżeli w dokumencie brak karty tytułowej i jej odpowiednika, dopuszcza się przyjmowanie niezbędnych danych z innego źródła, takiego jak okładka lub opakowanie itp. Dla dokumentów elektronicznych źródłem danych jest ekran, na którym wyświetlony jest tytuł; jeśli brak takiego ekranu, można przejmować dane z dokumentacji towarzyszącej lub opakowania.

3. Opisy bibliograficzne szereguje się w układzie alfabetycznym według nazwisk autorów lub według tytułów publikacji (gdy nie ma podanego autora/redaktora/instytucji sprawczej); nie należy numerować poszczególnych pozycji bibliograficznych.

4. Pierwszym elementem pojedynczego opisu bibliograficznego powinno być nazwisko i inicjał imienia autora, bezpośrednio po nim należy podać rok wydania publikacji, a następnie dalsze elementy opisu.

5. Prace jednego autora podaje się według daty wydania, od najstarszych do najnowszych.

Przykład:
Dobrzyńska, T.,
1991, ...
Dobrzyńska, T.,
1996a, ...
Dobrzyńska, T.,
1996b, ...
Dobrzyńska, T.,
2003, .
W przypadku powtarzania się roku wydania, tytuły poszczególnych publikacji szereguje się alfabetycznie.
Przykład:
Dobrzyńska, T., 1996a, Granice... Dobrzyńska, T., 1996b, Wskaźniki...

6. Jeżeli dla kilku dokumentów ta sama osoba jest autorem i/lub pierwszym współautorem (przez co kilka opisów bibliograficznych w wykazie literatury zaczyna się od tego samego nazwiska), wówczas: najpierw podaje się prace napisane samodzielnie przez tego autora, a następnie prace jego współautorstwa.
Przykład:
Nowak, T., 2001, ...
Nowak, T., Kowalski, T., 1998, ... 

7. W pracach zbiorowych - należy podawać jako pierwszy element opisu nazwisko redaktora naukowego ze stosownym skrótem „red.”.

Przykłady:
Gawron, I. (red.), 1996, Kodeks postępowania cywilnego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, Poznań.
Dowgiałło, Z. (red.), 1998, Słownik ekonomiczny przedsiębiorcy, Poltext, Warszawa.

8. W opisach publikacji wydanych za granicą obowiązuje pisownia skrótów określeń typu redaktor, wydanie, numer, wolumin itp. w języku tekstu.

Przykłady:

	Opis publikacji napisanej po polsku	Opis publikacji napisanej po angielsku	Opis publikacji napisanej po niemiecku	Opis publikacji napisanej po francusku
Redaktor	red.	ed. lub eds. (gdy jest dwóch lub więcej redaktorów)	Red.	red.
Wydanie	wyd. 2 wyd. 3	2nd ed. 3rd ed. 4th ed. itd.	2      Aufl. 3      Aufl.	2e ed. 3e ed.
Wolumin	vol.	vol.	Vol.	vol.
Numer	Nr	no.	Nr.	no

9. Opis bibliograficzny książki - wymagane elementy opisu:
nazwisko autora, inicjał imienia, rok wydania, tytuł dzieła. podtytuł (napisane kursywą, wyrazy tytułu i podtytułu w języku angielskim, z wyjątkiem spójników i przyimków, zaczynamy wielkimi literami), nazwisko tłumacza, numer wydania (podaje się, jeśli jest inne niż pierwsze, do oznaczenia numeru wydania stosuje się liczby arabskie), wydawnictwo, miejsce wydania.

Przykłady:

	Przypis	Bibliografia
Jeden autor	[Fedorowicz 1994]	Fedorowicz, Z., 1994, Podstawy teorii finansów, Poltext, Warszawa.
Dwóch autorów	[Bień i Sokół 1998]	Bień, W., Sokół, H., 1998, Ocena sytuacji finansowej banku komercyjnego, Difin, Warszawa.
Trzech autorów	|Ostasiewicz, Rusnak i Siedlecka 2006]	Ostasiewicz, S., Rusnak, Z., Siedlecka, Z., 2006, Statystyka. Elementy teorii i zadania, wyd. 6 popr., Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego, Wrocław.
Powyżej trzech autorów	[Cooper i in. 1993]	Copper, C., Fletcher, J., Gilbert, D., Wanhill, S., 1993, Tourism Principles and Practice Pitman Publishing, Springer, Berlin.
Tłumaczenie	[Stiglitz i Charlton 2006]	Stiglitz, J.E., Charlton, A., 2006, Fair Trade. Szansa dla wszystkich, tłum. A. Szeworski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Brak autora (lub redaktora)	|Networking Essentials         Plus 2009]	Networking Essentials Plus, 2009, Microsoft Press, Redmond, Washington.

Jeżeli roku wydania nie można określić na podstawie źródła, zaleca się w jego miejsce podanie daty „copyright", daty druku lub przypuszczalnej daty wydania.

Przykłady:

	Przypis	Bibliografia
Copyright	[Wróblewski 2005]	Wróblewski, P., cop. 2005, Zarządzanie projektami informatycznymi, Helion, Gliwice.
Przypuszczaln y rok wydania	Banachowicz, Nowak                  i Starkowski 1994]	Banachowicz, E., Nowak, J., Starkowski, M.T., ca 1994, Franchising, czyli Klucz do przyszłości, Business Press, Warszawa.
Druk	[Wodarski 2010]	Wodarski, K., druk 2010, Zarządzanie ryzykiem w procesie planowania strategicznego w górnictwie węgla kamiennego, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice.

10. Opis bibliograficzny pracy zbiorowej (książki pod redakcją) - wymagane elementy opisu:
nazwisko redaktora, inicjał imienia redaktora (red.), rok wydania, tytuł dzieła. podtytuł (napisane kursywą, wyrazy tytułu i podtytułu w języku angielskim, z wyjątkiem spójników i przyimków, zaczynamy wielkimi literami), nazwisko tłumacza, numer wydania (podaje się, jeśli jest inne niż pierwsze, do oznaczenia numeru wydania stosuje się liczby arabskie), wydawnictwo, miejsce wydania.

	Przypis	Bibliografia
Jeden redaktor	[Somer 1995]	Somer, J. (red.), 1995, Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska. Komentarz, Wydawnictwo Prawo Ochrony Środowiska, Wrocław.
	[Maki 2002]	Maki, U. (ed.), 2002, Fact and Fiction in Economics. Realism, Models and Social Construction, Cambridge University Press, Cambridge.
	[Kay-Enders 1996]	Kay-Enders, B. (Red.),           1996, Marketing und Ethik. Grundlagen,        Determinanten,        Handlungsempfehlungen, Deutsche Marketing- Vereinigung, Wiesbaden.
	[Planęon 2002]	Planęon, B (red.), 2002, L'interculturel, marketing et management, 3e ed., l'Hermes, Lyon.
Trzech redaktorów	[Davis, Marciano i Runde 2005]	Davis, J., Marciano, A., Runde, J. (eds.), 2005, Elgar Companion to Economics and Philosophy, Edward Elgar, Cheltenham.

Zasadnicze różnice między pracą licencjacką a pracą magisterską

PRACA LICENCJACKA

Praca licencjacka ma charakter opisu z elementami analizy. W szczególności praca licencjacka może być prezentacją przypadku (np. przedsiębiorstwa, sektora, rynku, go­spodarki kraju lub jego międzynarodowych powiązań), ekspertyzą, projektem badaw­czym. Praca licencjacka może być opracowana przez jedną lub dwie osoby. W przypad­ku zespołu dwuosobowego trzeba wyraźnie wskazać we wstępie lub w spisie treści au­torów jej poszczególnych części. Zaleca się, by objętość pracy licencjackiej mieściła się w granicach 50-80 stron.

PRACA MAGISTERSKA

Praca magisterska ma charakter analityczno-opisowy. W porównaniu z pracą licen­cjacką powinna ona zawierać szerszy i krytyczny przegląd literatury przedmiotu oraz większy stopień samodzielności prezentacji i ocen. Wskazane jest podejmowanie tema­tów bardziej złożonych (np. typu: wpływ jednego procesu na inny; analiza porównaw­cza). Praca magisterska winna być napisana przez jedną osobę. Zaleca się, by objętość pracy magisterskiej mieściła się w granicach 60-90 stron.

Recenzje prac licencjackich

1. Recenzje prac licencjackich sporządza się na formularzu, którego wzór podano w załączniku. Wszystkie wykonane na formularzu zapisy powinny być wyraźne, trwałe oraz umożliwiać jednoznaczną ich interpretację. Zaleca się sporządzanie recenzji w formie wydruku komputerowego. 

2. Recenzja powinna zawierać obiektywną i wnikliwą ocenę merytoryczną pracy, jak również sposobu jej redagowania. Ważne jest ustosunkowanie się do poprawności językowej zawartych w niej treści. 

3. Recenzja nie może ograniczać się do opisu pracy. Obowiązkiem recenzenta jest ekspozycja zarówno zalet, jak również słabości opracowania, prezentacja uwag krytycznych, ocena warsztatu badawczego dyplomanta, wartości pracy oraz innych kwestii wynikających ze specyfiki podjętego tematu. 

4. Na formularzu recenzji należy zamieścić datę jej sporządzenia oraz wyraźny podpis osoby, która ją wykonała. 

5. Recenzję przedkłada się z wyprzedzeniem co najmniej jednego dnia w stosunku do terminu planowanego egzaminu dyplomowego. 

6. W przypadku negatywnej oceny recenzenta decyzję o dopuszczeniu studenta do egzaminu dyplomowego podejmuje dziekan po uzyskaniu pozytywnej oceny pracy wystawionej przez dodatkowego recenzenta. 

Złe praktyki w pracach dyplomowych to częste błędy w treści, które utrudniają prawidłowe uchwycenie i zrozumienie pracy. Zniechęcają do czytania, bez wątpienia potrafią je ograniczyć ocena pracy. Złą praktyką w pracach dyplomowych jest to, że niektóre z podanych tam informacji są nieweryfikowalne. 

Obowiązkiem autora pracy jest dostarczenie źródeł wszelkich istotnych informacji, które mogą być kwestionowane przez recenzenta pracy. Choć recenzent pracy nie powiela opisanych w niej eksperymentów, to ich opis musi dać taką teoretyczną możliwość. Frazy argumentum ad populum są często nadużywane przy analizie literatury w pracach dyplomowych. Na przykład sformułowania „to oczywiste, że (...)”, „poważni eksperci naukowi mówią, że (...)”, „według większości badaczy (...)”, „badania pokazują, że (...).

Dobór próby i zmienne

Gdy już sformułujemy hipotezy, to następnym krokiem jest wybór terenu do badań oraz dokonanie doboru próby - dopiero po tym możemy przejść do następnego etapu pracy badawczej, a mianowicie do ustalenia zmiennych.

Żeby przeprowadzić badania empiryczne, będziemy potrzebować osoby, z którymi te badania przeprowadzimy, czyli respondentów. W tym celu trzeba wybrać reprezentatywną próbę, czyli grupę osób, która będzie miarodajna dla danej społeczności, dla społeczności w której dany badany problem jest obecny.

Istotne podczas dokonywania wyboru jest to, aby wybrana grupa reprezentowała wszystkie cechy badanej populacji. Przed wyborem terenu badań oraz określeniem doboru próby warto odpowiedzieć sobie raz na następujące pytania:

1) Czego chcę się dowiedzieć?
W tym przypadku będziemy posługiwać się wcześniej sformułowanymi pytaniami badawczymi, bo to własnie na nie chcemy uzyskać odpowiedzi. Zatem biorąc za wzór jedno z wcześniej sformułowanych przykładowych pytań: Jakie są przyczyny spożywania alkoholu przez młodzież licealną? chcemy poznać przyczyny spożywania alkoholu wśród młodzieży licealnej.

2) Od kogo chcę się tego dowiedzieć?
Zgodnie zw sformułowanym wcześniej celem badawczym, informacje na temat przyczyn spożywania alkoholu chcielibyśmy uzyskać od młodzieży we wskazanym wcześniej Liceum nr X w Warszawie.

Jeśli w celu badawczym nie wskazalibyśmy dokładnie, które liceum nas interesuje, tak czy inaczej musielibyśmy wybrać jedną, konkretną szkolę (lub kilka szkół), w której lub w których chcielibyśmy przeprowadzić badania, ponieważ nie bylibyśmy w stanie zapytać wszystkich licealistów w kraju o przyczyny ich ewentualnego picia alkoholu. Po wybraniu konkretnej placówki (placówek) musimy dokonać kolejnego wyboru, tym razem naszych respondentów. W przypadku kiedy badana przez nas grupa jest nieliczna, możemy przepytać wszystkie osoby. Jednak jeśli szkoła ma wielu uczniów, należy wybrać konkretną ich ilość, która będzie stanowiła dla nas próbę badawczą. Wybór może być losowy lub celowy.

Tabele, rysunki, wykresy w pracach licencjackich

1. Jednolita budowa w całej pracy licencjackiej.
2. Tytuł podany jest zwięźle i jasno.
3. Nie należy zapominać o podaniu źródła.
4. Tabele stosujemy, gdy jest przewaga tekstu nad liczbami, w przeciwnym wypadku stosuje się oznaczenie tablicy – w całej pracy musi być jednolicie, albo tabele albo tablice.
5. Tabele i rysunki numerujemy dla każdego rozdziału osobno.
6. W przypadku tabel tytuł jest umieszczony nad tabelą; w przypadku rysunków i wykresów – pod nimi.

Rys. 1.1. Metody i środki rekrutacji personelu

Źródło: K. Schawn, K. G. Seipel: Marketing kadrowy. Wyd. C.H. Beck, Warszawa 1995, s. 56.

Tabela 1.1. Strategiczne i taktyczne cele marketingu wewnętrznego

Cele	Wewnętrzne	Zewnętrzne
Strategiczne	–motywacja pracowników, –zadowolenie pracowników, –świadomość pozycji klienta	–pozyskiwanie klientów, –obsługa i utrzymanie klientów
Taktyczne	–nastawienie i zachowania menedżerów, –poprawa know-how pracowników	–wyróżnienie się na tle konkurencji, –zadowolenie, satysfakcja klientów

Źródło: C. Gronroos: Internal Marketing-an Integral Part of Marketing Theory.
W: J. H. Donelly, W. R. George: Marketing of Services. Chicago 1981, s. 237.

 

Technika sporządzania bibliografii pracy licencjackiej

Technika sporządzania bibliografii: [w nawiasach podano informacyjnie rodzaj publikacji]

Pozycje zwarte:

1. Nikitorowicz,
J., Pogranicze. Tożsamość. Edukacja międzykulturowa, Białystok Trans
Humana 1995. [książka jednego autora]
2. Gellert M.,
Nowak K., Zespół, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2008.
[książka wielu autorów]
3. Kłoskowska
A., Kultury narodowe i narodowa identyfikacja: dwoistość funkcji, w: A.
Kłoskowska (red.), Oblicza polskości, Warszawa, Uniwersytet Warszawski 1991 s., 97-
112. [rozdział w książce]
4. Lewowicki T., Edukacja międzykulturowa, w: M. A. Kalewicz (red.), Encyklopedia
pedagogiczna, Warszawa PWN 2012, s. 15-
47. [hasło w encyklopedii/słowniku]
5. Lewowicki T., Edukacja międzykulturowa, w: M. A. Kalewicz (red.) Encyklopedia
pedagogiczna 2012, s. 15 –
47.

źródło: www.encyklopediapwn.pl/hasla/edukacja_miedzykulturowa (dostęp:
12.04.2019). [hasło w encyklopedii/słowniku online]

Artykuły:

1. Janas W., Patologiczne zachowania młodzieży szkolnej, „Nauczyciel”,2008, nr 20, s.
24-27. [artykuł w czasopiśmie]

Akty prawne:

1. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej Dz. U. 2004r., Nr 64 poz. 593
[akt prawny]
2. Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej Dz. U. 2004r., Nr 64 poz. 593.
źródło: www.isap.sejm.gov.pl/ust_pom_spo/index.html (dostęp: 12.01.2019). [akt
prawny z dostępem online]

Źródła internetowe:

1. Nowak J., Nowy regionalizm a globalizacja,

źródło: www.przeglad.uj.edu.pl/nowyregionalizm (dostęp: 12.01.2019).

Układ i styl pracy licencjackiej

1.      Strona tytułowa i karta oceny pracy.

Według wzoru zamieszczonego w odpowiednim pliku: wzór DI-WI dyplom inżyniera na kierunku informatyka,

wzór DM-WI dyplom magistra inżyniera na studiach II stopnia na kierunku informatyka,

wzór DM-WITZ dyplom magistra na studiach II stopnia na kierunku zarządzanie, wzór DMJ-WITZ dyplom magistra inżyniera na studiach jednolitych na kierunku zarządzanie,

wzór DL-WITZ dyplom licencjata na kierunku zarządzanie.

Uwaga: Strona tytułowa i karta ocen są drukowane jednostronnie.

W przypadku, gdy praca zawiera dane o charakterze niejawnym np. stanowiące tajemnicę handlową firmy udostępniającej, na karcie oceny pracy należy umieścić klauzulę o poufności danych i warunkach dostępu.

2.      Spis treści.

Spis treści stanowi spis wszystkich elementów składowych pracy, takich jak: wstęp, rozdziały i podrozdziały, zakończenie (podsumowanie), bibliografia, załączniki, wraz z podaniem numeru strony, na której znajduje się (lub rozpoczyna) dany element pracy.

3.      Wstęp (bez numeracji rozdziału)

Wstęp powinien zawierać krótkie wprowadzenie dotyczące ogółu zagadnień, których dotyczy praca. We wstępie musi być jeden akapit określający zwięźle cel pracy, który

powinien zaczynać się od słów: Celem pracy jest  Wstęp powinien także podawać

krótki (jednozdaniowy) opis każdego rozdziału.

4.      Rozdziały pracy (numerowane)

Pracę najlepiej pisać w formie bezosobowej tj.:  pokazano.., uwzględniano...,

opracowano.... opisano... Dyplomant nie powinien zadawać sobie pytań, bo to stwarza niedobre wrażenie „języka gazetowego". Praca musi być spokojną, pozbawioną emocji, relacją.

Każda praca powinna zawierać część stanowiącą osobisty dorobek autora. Ta część pracy musi być odpowiednio wyakcentowana. Nawet, jeśli charakter pracy jest przeglądowy to musi zawierać krytyczną analizę i prezentację własnego poglądu na przedstawiany temat.

5.      Podsumowanie i wnioski (bez numeracji rozdziału)

Rozdział „Podsumowanie i wnioski” jest streszczeniem pracy wykonanym przez autora i zawierającym wskazanie tego, co w poszczególnych jej częściach uważa za najważniejsze. Trzeba przy tym zachować odpowiednie proporcje; nie przechwalać się, a zarazem odpowiednio wyakcentować swój dorobek, bez jego umniejszania. Wnioski powinny dotyczyć własnych przemyśleń autora wynikających z przedstawionych w pracy treści, stanowić uogólnienie dorobku pracy i przedstawić to, do czego doszedł autor i w jakim kierunku powinny pójść dalsze prace, jeśli temat będzie kontynuowany.

6.      Bibliografia, (co najmniej 20 poz.) (bez numeracji rozdziału)

Bibliografia, czyli wykaz literatury związanej z tematem pracy i wykorzystywanej przez autora, powinna być umieszczona na końcu pracy dyplomowej. Każda publikacja lub dokument zawarte w spisie literatury są identyfikowane przez podanie nazwiska i imienia autora, tytułu pracy, miejsca wydania i wydawnictwa, roku opublikowania. Spis powinien być ponumerowany i wykonany w porządku alfabetycznym, przy czym numery mają charakter jedynie porządkowy.

Poniżej są zamieszczone wzory opisów różnych pozycji bibliograficznych.

Książka

Autor: Tytuł książki. Miejsce wydania. Wydawnictwo. Rok wydania.

Artykuł

Autor: Tytuł artykułu. Nazwa czasopisma. Rok, numer woluminu, numery stron.

Akt normatywny

Tytuł (rozporządzenie, uchwała, ustawa, zarządzenie). Nazwa organu promulgacyjnego. Rok, numer, pozycja.

Praca niepublikowana

Autor: Tytuł pracy. Nazwa instytucji i jej siedziby. Rok opracowania. Informacja o technice wykonania (np. maszynopis).

Strona internetowa

Adresy stron internetowych muszą być opatrzone odpowiednim komentarzem podającym informacje o źródle: do jakiej firmy należy strona internetowa, czego dotyczą informacje tam prezentowane, itp.

7.      Spis rzeczy (rysunki, tabele, wykresy) (bez numeracji rozdziału)

8.      Wykaz ważniejszych oznaczeń użytych w pracy (bez numeracji rozdziału)

9.      Załączniki ( bez numeracji rozdziału)

Informacja o istnieniu załącznika musi być umieszczona w treści pracy, w tym miejscu, gdzie jest to związane z jego zawartością.